Akika Kurbanı Nedir, Niçin ve Ne Zaman Kesilir?
Yeni doğan çocuğun başındaki tüye “akîka” denir. Bu çerçevede yeni doğan
erkek veya kız çocukları için Allah’a şükür amacıyla kesilen kurbana da
“akîka” denmiştir. Başka bir ifadeyle akika, yeni doğan çocuğun,
saçlarının kesilmesi ile eş zamanda kesilen hayvandır. Sağlık ve sıhhat
içinde çocuk gibi bir meyve lütfetmesinden dolayı Allah’a şükrü ifâde
eder.
Akika kurbanının hükmü sünnettir. Kesilmesinde sevap ve feyiz vardır;
kesilmemesi halinde ise günah ve vebal yoktur. İmam-ı Muhammed :
“İsteyen keser” demiştir.1 Diğer üç mezhepte de sünnettir. Peygamber
Efendimiz ( asm), torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için birer koçu
akîka kurbanı olarak kesmiş ve ümmetine de tavsiye etmiştir.
Hanefî mezhebinde Resul-i Ekrem Efendimizin ( asm) bu tavsiyesi bir
vecibe olarak değil; doğum ve düğün gibi mutlulukların ve sevinçlerin
yakın çevre ile paylaşılması ve bu vesileyle sosyal bünye ile
bütünleşmenin ve kaynaşmanın sağlanması için güzel bir nafile ibadet
olarak algılanmış ve akika kurbanı kişinin ihtiyarına bırakılmıştır.
Erkek çocuğa iki, kız çocuğa bir kesmek şeklinde erkek çocuğun kız
çocuktan ayrı tutulması ise, dini bir anlayış değildir. Bu anlayış
bidattir.
Akîka kurbanı çocuğun doğduğu günden ergenlik çağına kadar kesilebilir.
Tavsiye edilen, doğumun yedinci günü kesilmesidir. Yedinci gün akika
kesmek, aynı gün çocuğa isim vermek ve saçı kesilerek ağırlığınca altın
tasadduk etmek bu işin en hayırlı zamanıdır. Fakat bu şart değildir;
bunun ergenlik dönemine kadar zamanı vardır.
Kurban edilebilecek her hayvan, akîka kurbanı olarak da kesilebilir.
Kesilen bu kurbanın etinden kurban sahibi yiyebileceği gibi, aile
fertleri, yakın dostları ve çevre komşuları da yiyebilirler.
Akîka kurbanını kesmemek günah değildir. Bu hususta, imkânlar ölçüsünde
hareket edilmesi uygun olur. Peygamber Efendimiz ( asm), “Bir çocuğu
doğan kimse, ondan dolayı kurban kesmek isterse kessin.” buyurarak, 2
tercihi ebeveyne bırakmıştır.
SORU :
Yeni doğan çocuklar için kesilen akîka kurbanının hükmü nedir?
CEVAP :
Çocuğun doğumu sebebiyle Allah’a şükür için kesilen kurbana “akîka kurbanı” denir.
Akîka ( العقيقة), Arapçada yeni doğan çocuğun başındaki saçın adıdır.
Akîka kurbanı kesildiği gün çocuğun başı tıraş edildiği için kurban bu
adı almıştır. Nebîmiz, bir şükür ifadesi olarak kesilen bu kurban için
“itaat ve ibadet” anlamına gelen “nüsük” kökünden türetilmiş “nesîke”
tabirini kullanmayı tercih etmiştir. ( Muvatta, Akika, 1; Nesâî, Akika,
1; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 2/182)
Âişe validemizin rivayetine göre, Resûlullâh, torunları Hasan ile
Hüseyin’in doğumlarının yedinci günü akîka kurbanlarını kesmiş ve
adlarını koymuştur. ( Tecrîd-i Sarîh Tercümesi, c : 11, s : 401)
O, Cahiliye döneminde sadece erkek çocukları için kesilen bu kurbanın kız çocukları için de kesilmesini tavsiye etmiştir.
Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerine göre bu kurbanı kesmek sünnettir.
Hanefi mezhebine göre mubah, bazı kaynaklara göre ise mendubtur. Bu
bilgilere göre akîka kurbanını kestirmeyen kişi günahkar olmaz.
Akîka kurbanı çocuk doğduğu günden bulûğ çağına kadar kesilebilirse de
ilk günlerde özellikle de doğumunun yedinci gününde kesilmesi müstehab
kabul edilmiştir.
Akîka kurbanı, eşe-dosta, konu-komşuya dağıtılabileceği gibi kesen kişi ve ailesi tarafından da yenilebilir.
Akika kurbanı nedir
Sual : Akika kurbanı nedir?
CEVAP
Akika, çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için hayvan kesmektir. Akika hayvanı, kurbanlık hayvan gibi olmalıdır.
Sonra da kesilebilir. Her zaman kesilebilir. Kurban bayramında da
kesilebilir. Resulullah efendimizin nübüvvetten sonra, kendisi için
akika kestiği ( Şir’a)da yazılıdır.
Akika kurbanı akikanın adı olduğu için akika kurbanı denilince kurbanda
kesilmesi lazım değildir. Onu da kurban olarak söylenirse o zaman
kurbanda kesmek gerekir. Akika kurbanını kurban edeceğim derse kurbanda
keser.
Akika, çocukları belalardan, hastalıklardan korur. Kıyamette, anaya,
babaya, ayrı bir şefaat ederler. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için
bir akika hayvanı kesilir. Kesilen akikadan kendisi ve zengin fakir
herkes yiyebilir, pişmiş veya çiğ olarak zengin fakir herkese verebilir.
Akikayı kesmeyip bedelini fakire tasadduk etmek, akika yerine geçmez.
Akika bedeli kadar din kitabı tasadduk etmek, akika yerine geçmez.
Şefaat etsin diye ölmüş çocuk için, torun için, hatta yaşlı kimse,
kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika
kesmiştir. Bunun için hangi mezhepten olursa olsun, herkesin akika
kesmesi çok iyi olur.
Adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban da, ilim neşri ile meşgul
bir vakfa kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz
sevabı alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, zekat, fıtra, adak, akika
veya sadaka şeklinde yapılan yardım, insanı kazalardan, belalardan
korur. Dünyada, sıhhat ve afiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur.
Ayrıca farz olan ilim yayma sevabına kavuşulur.
Sual : Ölmüş olan çocuk için de akika kesilir mi?
CEVAP
Kesilirse iyi olur, şefaat etmesine sebep olur.
Sual : Akikayı kesmeyip, bedelini fakire tasadduk etmek, akika yerine geçer mi?
CEVAP
Hayır geçmez. Ancak farz olan ilimleri neşreden kurumlara vermek caiz
olur. Çünkü akika müstehabdır, ilim neşri ise farzdır. Farz, müstehaba
tercih edilir.
Sual : Çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için, kesilen
akika hayvanı, çocuk baliğ olduktan sonra da kesilebilir mi?
CEVAP
Evet, kesilebilir. Hatta şefaat etsin diye ölmüş çocuk için yahut yaşlı
kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için
akika kesmiştir. Bunun için herkesin akika kesmesi çok iyi olur.
Sual : Çocukları belalardan, kazalardan korumak maksadıyla, erkek
çocuk için, iki akika hayvanı kesmek gerekiyor. Durumu müsait olmayan
kimse, bir tane de kesse mahzuru olur mu?
CEVAP
Fakir olan, bir tane de kesebilir. Yahut ikincisini daha sonra da kesebilir. Yani ikisini aynı anda kesmesi şart değildir.
Akika kurbanı
Sual : Akika kesmek isteyen kimse, ( Allah rızası için akika kurbanı
keseceğim) dese, kurban kelimesini kullandığı için kurban bayramında mı
kesmesi lazımdır?
CEVAP
Akika kurbanı, akikanın adı olduğu için, akika kurbanı denilince kurban
bayramında kesilmesi gerekmez. Eğer ( Allah rızası için akika hayvanını
kurban edeceğim) denirse, o zaman kurban bayramında kesmek gerekir.
Şafiî mezhebine göre akika kurbanının etinden aile yiyebilir mi?
Açıklama : Yurtdışında yaşıyorum ve bir kız çocuğum dünyaya geldi.
Akika kurbanı kestirmek istiyorum. Türkiye’deki birine vekalet vererek
kestirebilir miyim? Etinden ailem ve yakın çevrem yiyebilir mi? Çocuğun
saçları ağırlığınca sadakayı yakınım olan öğrenciye para olarak
verebilir miyim?
Cevap : Akika kurbanı çocuğun doğumundan itibaren ergenlik çağına
girmesine kadar geçen zaman içinde kesilebilirse de yedinci gününde
kesilmesi müstehaptır. Yedinci günde çocuğun başının traş edilmesi, ona
güzel bir isim verilmesi, kesilen saçlarının ağırlığınca altın veya
gümüş sadaka verilmesi müstehaptır. Akika kurbanını çocuğun babasının
kendi imkanlarıyla temin edip kesmesi sünnettir. Kurban olma vasıflarını
taşıyan her hayvan akîka kurbanı olarak kesilebilir. Erkek çocuk için
iki, kız çocuk için bir davar kesilir. Peygamberimiz’in torunları Hz.
Hasan ve Hz. Hüseyin için bir koç kurban ettiğine dair rivayetler de
vardır. ( Ebû Dâvud, Dahâyâ 21). Buna göre yeni doğan erkek çocuğu için
bir davar kesmekle de akîka sünnetini yerine getirmiş olur. Akîka
kurbanını eti, udhiyye kurbanın da olduğu gibi yenilir, sadaka olarak
dağıtılır ancak asla satılamaz. Çocuğun kazasız belâsız bir hayat
sürmesine vesile olsun diye bu kurbanın kemiklerini kırmadan etlerini ve
organlarını kesip parçalamak müstehaptır. ( Mehmed Keskin, Büyük Şafiî
İlmihali, Çağrı Yayınları, s. 405-406)
Kurbanda vekalet geçerli olduğu için Türkiye’den bir kimseye vekalet
vererek bu kurbanı kestirebilir ve yukarıda ifade edildiği üzere aile ve
yakın çevrenize bu kurbanın etini dağıtabilirsiniz. Bunun yanında
çocuğunuzun saçları ağırlığınca imkanınıza göre altın veya gümüş olarak
sadaka verebilirsiniz. Bunun para karşılığını yakınınız olan muhtaç
öğrenciye de verebilirsiniz. Allah hayırlı mübarek etsin…
Akîka kurbanı, kurban bayramında kesilebilir mi?
Kurban bayramı udhiyye kurbanlarının kesildiği günlerdir ancak bu
günlerde diğer nafile kurbanlarının kesilmesine mani bir durum yoktur.
Buna göre akîka kurbanı kurban bayramı günlerinde kesilebilir.
Bazı yerlerde akika erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir tane kesilir diyorlar. Bu doğru mudur?
Erkeğe iki tane akika kurbanı kesildiğine dair hadisi şerifler vardır. (
Ebû Dâvud, Edâhî 21; Tirmizî, Edâhî 17)Ancak erkeğe de kıza da birer
tane kurban kesildiğine dair de rivayetler mevcuttur. ( Ebû Dâvud, Edâhî
21)Demek ki, gücü yeten erkeğe iki tane keser, gücü yetmeyen bir tane
keser. Akika kurbanı kesmek, Hanefilerde mübah, diğer mezheplerde ise
sünnettir. Dolayısıyla da gücü kurban kesmeye yetmeyen insanlar,
kesmezler. Kesenler ise bir sünnet sevabı kazanmış olurlar.
Bir kurban üzerine iki ayrı niyet geçerli midir?
Kurban bayramında hem vacip kurban niyeti hem de akika kurbanı niyeti
ile kurban kesen kimsenin vacip kurban niyeti geçerli olur. Mesela
ramazan ayında hem farz oruca hem de nafile oruca niyet eden kimsenin
sadece ramazan orucu geçerlidir. Dolayısıyla tek hisse olarak kesilen
kurbanda hem vacip kurban hem de akika kurbanına niyet edilemez.
Akika kurbanı hükmü nedir?
Yeni doğan çocuğun başındaki tüye “akîka” denir. Bu çerçevede yeni doğan
erkek veya kız çocukları için Allah’a şükür amacıyla kesilen kurbana da
“akîka” denmiştir. Başka bir ifadeyle akika, yeni doğan çocuğun,
saçlarının kesilmesi ile eş zamanda kesilen hayvandır. Sağlık ve sıhhat
içinde çocuk gibi bir meyve lütfetmesinden dolayı Allah’a şükrü ifâde
eder.
Akika kurbanının hükmü sünnettir. Kesilmesinde sevap ve feyiz vardır;
kesilmemesi halinde ise günah ve vebal yoktur. İmam-ı Muhammed :
“İsteyen keser” demiştir.1 Diğer üç mezhepte de sünnettir. Peygamber
Efendimiz ( asm), torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için birer koçu
akîka kurbanı olarak kesmiş ve ümmetine de tavsiye etmiştir.
Hanefî mezhebinde Resul-i Ekrem Efendimizin ( asm) bu tavsiyesi bir
vecibe olarak değil; doğum ve düğün gibi mutlulukların ve sevinçlerin
yakın çevre ile paylaşılması ve bu vesileyle sosyal bünye ile
bütünleşmenin ve kaynaşmanın sağlanması için güzel bir nafile ibadet
olarak algılanmış ve akika kurbanı kişinin ihtiyarına bırakılmıştır.
Erkek çocuğa iki, kız çocuğa bir kesmek şeklinde erkek çocuğun kız
çocuktan ayrı tutulması ise, dini bir anlayış değildir. Bu anlayış
bidattir.
Akîka kurbanı çocuğun doğduğu günden ergenlik çağına kadar kesilebilir.
Tavsiye edilen, doğumun yedinci günü kesilmesidir. Yedinci gün akika
kesmek, aynı gün çocuğa isim vermek ve saçı kesilerek ağırlığınca altın
tasadduk etmek bu işin en hayırlı zamanıdır. Fakat bu şart değildir;
bunun ergenlik dönemine kadar zamanı vardır.
Kurban edilebilecek her hayvan, akîka kurbanı olarak da kesilebilir.
Kesilen bu kurbanın etinden kurban sahibi yiyebileceği gibi, aile
fertleri, yakın dostları ve çevre komşuları da yiyebilirler.
Akîka kurbanını kesmemek günah değildir. Bu hususta, imkânlar ölçüsünde
hareket edilmesi uygun olur. Peygamber Efendimiz ( asm), “Bir çocuğu
doğan kimse, ondan dolayı kurban kesmek isterse kessin.” buyurarak, 2
tercihi ebeveyne bırakmıştır.
Akika kurbanının hükmü nedir ve bu kurban fakir olandan düşer mi?
Allah Teâlâ bana bir erkek çocuğu verdi. Kocamın, bu erkek çocuğu için
iki koyun kesmesi, çok borçları olduğundan dolayı maddî imkânları
elverişli değil ise, sadece bir koyun kesmesi gerektiğini işitmiştim.
Gerçekten ( bu sebepten dolayı) Akika kurbanı kocamdan düşer mi?
Akika kurbanın hükmü konusunda âlimler üç görüşe ayrılmışlardır :
Bazı âlimler, Akika kurbanının farz olduğu görüşüne varmışlardır.
Bazı âlimler, Akika kurbanının müstehap olduğu görüşüne varmışlardır.
Başka âlimler ise, Akika kurbanının müekked sünnet olduğu görüşüne
varmışlardır. Sanırım en tercihli görüş, bu görüştür ( müekked
sünnetir).
İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle demişlerdir :
“Akika kurbanı, müekked sünnettir.Erkek çocuk için, Kurban bayramında
kesilmesi geçerli olan iki koyun veya iki keçi, kız çocuğu için ise bir
koyun veya bir keçi, doğduktan sonra yedinci günde kesilir.Bir kimse,
Akika kurbanını yedinci günden sonraya ertelerse, herhangi bir zamanda
kesmesi câizdir ve ertelemesinde kendisine hiçbir günah yoktur. Fakat en
fazîletlisi; mümkün olduğunca bir an önce kesmesidir.” ( İlmî
Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c : 11, s : 934)
Fakat âlimler, borçlu olan kimseyi bir tarafa bırakın, fakir kimseye,
Akika kurbanının gerekip-gerekmediği konusunda ihtilaf bile
etmemişlerdir. Ayrıca Akika kurbanından daha önce gelen ve daha büyük
ibâdet olan hac farizası gibi bir ibâdet bile, borcu ödemekten önceye
alınmaz ( borç ödenmeden hac farizası yapılmaz).
Bu sebeple, kocanızın mâddî şartları uygun olmadığından dolayı size Akika kurbanı gerekmez.
İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimlerine :
“Bana birden fazla evlat verildiği halde, maddî zorluklar sebebiyle -ki
ben, devlet memuruyum, maaşım sınırlıdır ve sadece aylık masraflarıma
yetmektedir-, hiçbir çocuğum için Akika kurbanı kesmemişsem,İslâm’a göre
çocuklarımın Akika kurbanları hakkında bana düşen görev nedir ( ne
yapmam gerekir)?”
Diye sorulmuş, bunun üzerine İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle cevap vermişlerdir :
“Durum, sizin de zikrettiğiniz gibi maddî zorluklar sebebiyle ve
aldığınız maaşınızın sadece size ve âilenize yetiyorsa, çocuklarınız
için Akika kurbanları kesmek sûretiyle Allah Teâlâ’nın rızâsına
yakınlaşmamanızda ( bunu terk etmenizde) size bir günah yoktur. Çünkü
Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur :
( ( لاَ يُكَلِّفُ اللهَ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا لَهَا…)) [ سورة البقرة من الآية : 286 ]
“Allah, bir kimseye gücünün üzerinde yük yüklemez.”( Bakara Sûresi : 286)
Yine şöyle buyurmuştur :
( ( … وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ …)) [ سورة الحج من الآية : 78 ]
“O ( Allah), dînde sizin için bir zorluk kılmamıştır.” ( Hac Sûresi :
78 ) ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c : 5, s :
411)
Başka bir âyette şöyle buyurmuştur :
( ( فَاتَّقُوا اللهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ…)) [ سورة التغابن من الآية : 16 ]
“( Ey mü’minler!) O halde gücünüz yettiği kadarıyla Allah’tan korkun (
Allah’tan korkmada güç ve takatinizi harcayın).” ( Teğâbun Sûresi :
16)
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-‘den de sâbit olduğuna göre o şöyle buyurmuştur :
( ( إِذَا أَمَرْتُكُمْ بِأَمْرٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ،
وَإِذَا نَهَيْتُكُمْ عَنْ شَيْءٍ فَاجْتَنِبُوهُ.))[ رواه البخاري ومسلم ]
” Size bir şeyi yapmanızı emrettiysem, ondan gücünüz yettiği kadarını
yapın ( yerine getirin).Sizi bir şeyden de yasakladıysam, ondan sakının.
” ( Buhârî; hadis : 7288. Müslim; hadis no : 1337)
Ne zaman bir kolaylık bulursanız, o fiile başlarsınız.” ( İlmî
Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c : 11, s : 436-437)
Yine İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimlerine :
“Bir kimsenin çocukları dünyaya gelmelerine rağmen, fakir bir halde
olduğundan dolayı onlar için hiçbir Akika kurbanı kesmedi.Uzun bir
aradan sonra Allah Teâlâ onu lütfundan zenginleştirince, çocukları için
Akika kurbanı kesmesi gerekir mi?”
Diye sorulmuş, bunun üzerine İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle cevap vermişlerdir :
“Durum, zikredildiği gibi ise, bu kimse hakkında meşrû olan; her erkek
çocuk için iki koyun kesmesidir.” ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî
Komitesi Fetvâları; c : 11, s : 441-442)
Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn’e -Allah ona rahmet etsin- :
“Bir kimsenin birden fazla erkek ve kız çocukları bulunmaktadır. Ya
bilgisizliğinden ya da hafife aldığından ( tembellikten) dolayı
hiçbirisi için Akika kurbanı kesmemiştir.Bu çocuklarından kimisi büyük
ise, şimdi bu kimseye ne gerekir?”
Diye sorulmuş, bunun üzerine o şöyle cevap vermiştir :
“Bu kimse, bilgisiz olduğundan veya yarın keserim diyerek hep erteleyip
üzerinden uzun zaman geçtiğinden dolayı çocukları için Akika kurbanını
şimdi keserse, güzel olur. Akika kurbanını kesmek meşru olduğu (
çocukları doğduğu) zaman fakir idi ise, kendisine bir şey gerekmez.” (
“Açık Kapı Görüşmesi”; c : 2, s : 17-18 )
Doğan çocuğu için eşinin ( hanımının), kocasının yerine Akika kurbanını
kesmesi gerekmez. Ama eğer Akika kurbanını keserse, bu câizdir.
Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- iki torunu Hasan ve Hüseyin’in yerine ikişer koyun kesmiştir.
İbn-i Abbas’tan -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir :
( ( أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَقَّ عَنِ
الْحَسَنِ، وَالْحُسَيْنِ كَبْشَيْنِ كَبْشَيْنِ.)) [ رواه أبو داود
والنسائي وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]
“Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-, Hasan ve Hüseyin için ( Akika
olarak) ikişer ikişer koç kesti.” ( Ebu Davud; hadis no : 2841.
Nesâî; hadis no : 4219. Elbânî; “Sahih-i Ebî Davud”; hadis no :
2466’da “hadis sahihtir,” demiştir.)
İkincisi :
Eğer hac farizanız ile Akika kurbanı çakışırsa ( aynı zamana denk
gelirse), kesinlikle hac farizası öne alınır.Çocuklarınız büyümüş
olsalar bile onların her birisi için Akika kurbanı kesmeniz câizdir.
Dâvetlilere : “Bu ziyâfet, Akika kurbanı yemeğidir” demeniz gerekmez.
Dâvetlilerin de sizin bu fiilinizle alay etmesi câiz değildir. Çünkü
siz, doğru olanı yaptınız. Akika kurbanının etini pişirmeniz ve bunun
için insanları dâvet etmeniz şart değildir.Aksine Akika kurbanının etini
çiğ olarak dağıtmanız da câizdir.
İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi âlimleri şöyle demişlerdir :
“Akika : Çocuğun doğumundan dolayı yedinci günde, erkek veya kız
olsun, onu kendisine bahşettiğinden dolayı Allah Teâlâ’ya şükrün bir
ifâdesi olarak kesilen kurbandır.
Akika kurbanı sünnettir. Çünkü bu konuda birçok hadis gelmiştir.
Çocuğu için Akika kurbanı kesen kimsenin, onun etinden yemeleri için
insanları evine veya başka bir yere dâvet edebilir veya etini pişirmeden
çiğ olarak dağıtabilir veyahut da pişirdikten sonra onu fakirlere,
akrabalarına, komşularına, arkadaşlarına veya başka kimselere
dağıtabilir.” ( İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c :
11, s : 442)
Akika kurbanını kesmemek veya geciktirmekle günahkâr olunur mu?
Allah Teâlâ bana bir kız çocuğu verdi ve kızım şimdi üç aylık oldu.
Fakat ben kızımın Akika kurbanını kesmedim, Akika kurbanının yerine
sadaka da vermedim. Bundan dolayı bana bir günah var mıdır? Bu konuda
çözüm nedir?
Akika kurbanı müekked sünnettir ve bu kurbanı kesmeyene bir günah yoktur.
Bunun sebebi; Amr b. Şuayb’ın, babasından, o da dedesinden rivâyet
ettiğine göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle
buyurmuştur :
( ( مَنْ وُلِدَ لَهُ وَلَدٌ فَأَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْهُ
فَلْيَنْسُكْ، عَنِ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافِئَتَانِ، وَعَنِ
الْجَارِيَةِ شَاةٌ.)) [ رواه أبو داود وحسنه الألباني في صحيح أبي داود ]
“Her kimin bir çocuğu dünyaya gelir de onun için kurban ( Akika kurbanı)
kesmek isterse, onu kessin. Erkek çocuğu için birbirine denk iki koyun,
kız çocuğu için ise tek koyun kessin.” ( Ebu Davud rivâyet etmiş,
Elbânî de “Sahîh-i Ebî Davud”da hadis hasendir” demiştir.)
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Akika kurbanının işini onu
kesecek olanın sevmesine/istemesine bağlamıştır. Bu ise, Akika
kurbanının müstehap olduğuna, farz veya vâcip olmadığına delâlet eder.
Bu konuda bkz : İbn-i Kayyim; “Tuhfetu’l-Mevdûd”, s : 157.
Fakat Akika kurbanı konusunda ihmalkâr davranmamak gerekir. Çünkü
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur :
( ( كُلُّ غُلَامٍ رَهِينٌ بِعَقِيقَتِهِ تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ
وَيُحْلَقُ رَأْسُهُ وَيُسَمَّى.)) [ رواه النسائي والترمذي وابن ماجه
وصححه الألباني في صحيح أبي داود ]
“Yeni doğan her çocuk, akikası karşılığında rehindir ( Akikası
kesilmeden ölürse, kıyâmet günü anne ve babasına şefaat etmekten men
edilir). Akikası doğumunun yedinci gününde kesilir, o günde başı tıraş
edilir ve ona isim verilir.” ( Nesâî; hadis no : 4220. Ebu Davud;
hadis no : 2838. Tirmizî; hadis no : 1522. İbn-i Mâce; hadis no :
3165. Elbânî; ‘Sahîh-i Ebî Davud’da “hadis sahihtir,” demiştir.)
Şimdi sizin kız çocuğunuz için, Akika kurbanı niyetiyle bir koyun kesmeniz gerekir.
İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi’nin fetvâların şöyle gelmiştir :
“Akika kurbanı, müekked sünnettir.Erkek çocuk için, Kurban bayramında
kesilmesi geçerli olan iki koyun veya iki keçi, kız çocuğu için ise bir
koyun veya bir keçi, doğduktan sonra yedinci günde kesilir.Bir kimse,
Akika kurbanını yedinci günden sonraya ertelerse, herhangi bir zamanda
kesmesi câizdir ve ertelemesinde kendisine hiçbir günah yoktur. Fakat en
fazîletlisi; mümkün olduğunca bir an önce kesmesidir.” ( İlmî
Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi Fetvâları; c : 11, s : 934)
Not :
Soruda zikrettiğiniz : “Akika kurbanının yerine sadaka da vermedim”
sözünüz için bilinmesi gerekir ki, Akika kurbanının yerine mal infak
etmek, Akika kurbanının yerine geçmez.Çünkü Akika kurbanından maksat; bu
kurbanı keserek Allah Teâlâ’nın rızâsına yakınlaşmaya çalışmaktır.
Bu konuda ( 34974) nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.
Allah Teâlâ en iyi bilendir.
———————
Dipnotlar :
1- F. Hindiye, 12/147,
2- Ebû Dâvûd, 2842,
——————
Kaynaklar :
Hikmet net
Dinimizislam
Fikih info
islamqa
Fetva net
——————-
Etiketler : Akika
Kurbanı Nedir, Niçin, ve ,Ne Zaman Kesilir?, akika kesmek,akika
kesmek gerekli mi,akika kurbanı,akika kurbanı farz mı,akika kurbanı
nedir,akika kurbanı sünnet mi,akika kurbanının hükmü,akika nedir,akika
nesike,akika neye denir,bebek için akika,çocuk için akika,Hanefi
mezhebinde akika kurbanı,mezheplere göre akika kurbanı,Peygamberimiz
akika kesti mi,Peygamberimiz ve akika kurbanı,yeni doğan çocuklar için
akika
